مدیریت واحد شهری، لازمه موفقیت شوراها

 شوراهای اسلامی شهر و روستا در ایران یک نهاد نوپا محسوب می‌شود. در واقع در دولت اصلاحات، قانون شوراها از لابه‌لای کتاب قانون خارج و بر اجرای آن تأکید شد.

بر این اساس 12‌سال پیش و در چنین روزهایی اولین انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا با شور و نشاط بالایی برگزار شد و با رأی مستقیم مردم و برگزیده شدن 110‌هزار نفر، نهاد شورا عملاً شکل گرفت و در مدیریت شهرها و روستاها ایفای نقش کرد.
 شوراهای اسلامی شهر و روستا در حالی سیزدهمین سالگرد تولدشان را جشن گرفتند که کارنامه فعالیت سه دوره آنها نشان می‌دهد، این نهاد در همان حال که می‌رود به آرامی جایگاهش را پیدا کند، با چالشهای ریز و درشت زیادی هم روبه‌روست. چالشهایی که بعضی از آنها خود خواسته و برخی دیگر هم از بیرون متوجه این نهاد است که اگر برای رفع آنها چاره‌اندیشی نشود، چه‌بسا بیم آن برود که پیش از شکوفا شدن جوانمرگ گردد.

کدام شوراها کارنامه موفق داشتند؟
محمد ابراهیم رضایی، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با قدس در ارزیابی عملکرد شوراهای شهر و روستا می‌گوید: بررسی فعالیت سه دوره شوراها بخصوص دوره سوم نشان می‌دهد، شوراهایی که به دور از گرایشهای سیاسی کار کردند و فقط به دنبال انجام وظایف قانونی خود بودند، توانستند انتظارات مردم را برآورده کنند، اما هر جا اعضای شورایی به دنبال سیاسی‌کاری و باندبازی بودند، کارنامه موفقی ارایه ندادند و باعث خسارت به مردم شدند.
نماینده مردم شهرستان خمین در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: شوراهای دور اول و دوم با انگیزه و پر تحرک‌تر بودند، اما بعضی از شوراهای دوره سوم به سمتی رفتند که نگرانی‌هایی ایجاد شده است. در واقع جرایمی که شوراهای بعضی از شهرها مرتکب شده‌اند نگاه‌ها را به این نهاد مردمی تغییر می‌دهد که این یک تهدید جدی برای شوراهاست.
رضایی در خصوص نگاه نه چندان مثبت فرمانداری‌ها و استانداری‌ها به شوراها که بعضاً این شائبه را ایجاد کرده که دولت و بخش اجرایی شوراها را رقیب خود می‌دانند، بنابراین در اجرای بعضی از مصوبات کارشکنی می‌کنند، به طوری که همین موضوع در عدم تحقق مدیریت واحد شهری تأثیر بسزایی داشته است که می‌توان گفت، تا حدی حق با شوراهاست؛ یعنی دولتی‌ها همکاری لازم را با شوراها نمی‌کنند. حتی بعضی از آنها آرزوی جمع شدن این نهاد مردمی را دارند. البته در این قضیه خود شوراها هم بی‌تقصیر نیستند؛ چون گاهی در یک حوزه که هیچ تخصصی ندارند، وارد می‌شوند و طرحهایی را تصویب می‌کنند که مشکلاتی را به بار می‌آورند.
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در این خصوص به قدس می‌گوید: اینکه شورای روستاها و شهرهای زیر 20هزار نفر از لحاظ مالی بشدت مشکل دارند و از کمترین امکانات برای انجام امور برخوردار نیستند شکی نیست. اما در سایر شهرها وضع این‌گونه نیست. حتی گردش مالی شهرهای با جمعیت متوسط و بالا بسیار بالا می‌باشد که این امر خود به ایجاد نگرانی در نمایندگان مجلس شورای اسلامی منجر شده است.

روند رو به رشد شوراها
دکتر حسن فدایی، رئیس کمیسیون حقوقی شورای عالی استانها در گفت‌وگو با قدس با تأکید بر اینکه فلسفه اصلی شوراها جلوگیری از تبعیض است، می‌افزاید: چیزی که در قانون بصراحت به آن اشاره شده، حاکمیت مردم بر مردم و رفع تبعیض است. بنابراین در اینکه گفته می‌شود شوراها در شهرهای کوچک به مانند کلانشهرها تأثیر گذار نبوده‌اند، چندان موافق نیستم. در واقع معتقدم شوراها در شهرهای کوچک هم مؤثرند؛ چون تبعیض در شهرهای کوچک بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه شوراها یک روند رو به رشدی را از ابتدای تأسیس تاکنون داشته‌اند، می‌افزاید: از این بابت که مردم اعتمادشان به حکومت افزایش یافته و احساس می‌کنند که بدون دردسر و به صورت مستقیم در روند اداره شهر و یا کلانشهرها مشارکت دارند.
فدایی با بیان اینکه الان بحث مدیریتهای محلی مطرح است، می‌افزاید: الفبای توسعه در تمام دنیا که ایران نیز شامل آن می‌شود، توسعه از پایین به بالاست؛ یعنی اول باید روستا و شهرهای کوچک آباد شوند و بعد استانها و کشور. این از اصول کار توسعه است و شوراها در راستای این هدف تأثیر بسزایی دارند؛ چون در باب توسعه نقطه به نقطه و محلی می‌توانند به نحو احسن انجام وظیفه کنند.
وی افزایش آگاهی‌ها و تغییرات قانون شوراها را که تحصیلات و تجربه را ملاک قرار داده است، از توفیقات دوره سوم شوراها می‌داند و می‌گوید: اگرچه یک‌سری از وظایف هنوز به شوراها داده نشده اما کم‌کم باید به مدیریتهای محلی و منطقه‌ای محول شوند. البته اقدامهایی در این ارتباط شده به طوری که قانون شوراها از زمان تأسیس تاکنون 11‌بار اصلاح شده تا شوراها جایگاه خوبی پیدا کنند.
وی با اشاره به اینکه در تمام ابعاد بخصوص از بعد عمرانی، شورای شهرهای کوچک نقش مثبتی ایفا کردند، اظهار می‌دارد: بخش زیادی از شتابی که کارهای عمرانی در کشور گرفته، مدیون شوراها می‌باشد.
وی در خصوص چالشهای پیش روی شوراهای شهر و روستا می‌گوید: یکی از چالشهایی که شورا ها با آن دست به گریبان هستند، بحث واگذاری تصدی‌هاست که در هشت سال پیش دولت قولش را داده، اما به شکل مطلوبی آن را اجرایی و عملی نکرده است.
در واقع مدیریت امور رفاهی شهری مثل برق، آبفا، مخابرات و... هم باید به شوراها واگذار می‌شده است؛ چون این امور از وظایف ذاتی شوراهای شهرهاست. نمی‌شود این امور را از سایر امور شهری جدا کنیم. یکی از دلایل بی‌برنامگی در بعضی از شهرها نبود مدیریت واحد شهری است.
وی نداشتن مقبولیت قانونی را یکی دیگر از چالشهای شوراهای شهر و روستا می‌داند و می‌گوید: بعضاً کارگزاران توجهی به روح قانون نمی‌کنند و شورا جایگاهی از لحاظ حقوقی برایشان ندارد.
وی سیاست‌زدگی در شورا را یکی دیگر از چالشهای این نهاد مردمی می‌خواند و تصریح می‌کند: البته این ناشی از دید سیاسی بعضی از مسؤولان به شوراهاست؛ یعنی خود شوراها سیاست‌زده نیستند. در واقع چه بخواهیم و چه نخواهیم، شوراها هم یک جنبه سیاسی دارند. اما متأسفانه می‌بینیم که اجرایی‌ها و دولتی‌ها شوراها را سیاسی می‌کنند، وگرنه خود شوراها مشکلی ندارند.
وی با اشاره به اینکه در نهاد شورا هم احتمال خطا وجود دارد، می‌گوید: در نهاد دولت با این همه نظارتی که می‌شود احتمال خطا وجود دارد، در شورا هم همین‌طور. شاید شورای یک شهری خطایی کرد. نباید آن را تعمیم داد به کل شورای شهر و روستای کل کشور.

نگاه به شورا به چشم رقیب
همچنین مهدی چمران، رئیس شورای عالی استانها از چالشهای فراروی شوراهای شهر انتقاد می‌کند و می‌گوید: متأسفانه هنوز برخی دستگاه‌های اجرایی، شوراها را باور ندارند.
وی می‌افزاید: شوراها مشکلات بسیاری دارند که عمده آن تأمین نشدن درآمد پایدار برای شهرها و روستاها، محقق نشدن مدیریت واحد شهری و باور نداشتن دستگاه‌های اجرایی به شوراهاست.

به گفته رئیس شورای عالی استانها، فعالیت شوراها باری را از روی دوش دولت برداشت و به نفع همه بود، 
هرچند که باید همکاری دولت نیز وجود داشته باشد و امیدواریم این بینش در پیکره مسؤولان دولتی وجود داشته باشد که منجر به نتایج مثبتی برای مردم شود.

                                                                  منبع: پایگاه خبری-تحلیلی قدس آنلاین

                                                                          ( با اندکی تلخیص )

  • جزئيات خبر
  • ايران ,ايران ما    کد خبر : 120075
  • زمان مخابره:
  • ۰ : ۵۳ -- ۱۳۹۲/۲/۱۴